Blog

# 39 DeTransformatie van Pijn in Zijn: Een reflectie op 'Stabat Mater

Klik HIER voor YouTubefilmpje

Ida: Madama je hebt het een keer gehad over alle kunstboeken die je maakt. En het leuke is je hoeft maar zo'n boek open te slaan en je ziet niet alleen collages, maar ook heel veel gedichten. En zo sloegen wij boek 34 open en kwamen we bij het gedicht Stabat Mater, wat eigenlijk ook een heel actueel gedicht is, ook al is het geschreven in 1989. Het gedicht is in het Engels. Jij gaat het zo meteen voorlezen en daarna ga ik vragen stellen, zodat de betekenis van het geheel ook steeds duidelijker wordt. Wil je het lezen nu?

Madama: Ja. Even kijken. Stabat Mater. 

Stabat Mater

Dead and crushed
like pieces of ice
bleeding wounds
night of all times
Stabat Mater

Have mercy on me
how I ’ve searched for thee
in the silence
of snow-white fields
vulnerable like Chinese porcelain
Stabat Mater

Awaken our hearts
nothing can stop the stream
of your never-ending love
flowing into my dying soul
Stabat Mater 

Redeem me from fear
when thou art deep in here
I feel reborn and free
from the struggle of dualities
Stabat Mater

We are one 
your pain is my pain
damage done to you
is damage done to ourselves 
Stabat Mater

Kyrie, kyrie, eleison
it’s a thriller
it’s a horrorshow
Stabat Mater

Forgive us, for we didn’t know
what we are doing
‘cause we don’t wanna know 
Stabat Mater

How great is your power
to resurrect me in very way
give me peace of heart
give me wisdom to accept
my rolein the theatre of life
give me divine energy
to transform my
anger, sorrow, and solitude
in colours, music, songs and dance
to honour thy omnipresent
magnitude

Madama 1989

Ida: Ja, Madama Stabat Mater is natuurlijk een heel bekende term, vooral ook uit de muziek, met prachtige zang. Denk aan Pergolesi. Maar zo zijn er vele anderen die een Stabat Mater hebben gecomponeerd. Maar het is eigenlijk dus een standaard lied zou je kunnen zeggen met verschillende uitvoeringen qua muziek. Maar je hebt daar je eigen interpretatie aan gegeven, je eigen tekst aangegeven en misschien is het leuk of interessant om juist te vertellen wanneer je dat hebt gemaakt en wat daar eigenlijk toe heeft geleid.

Madama: Ja, en Stabat Mater is natuurlijk de moeder naast het kruis. Het is een hele gewijde zang en daarom hebben veel componisten dat ook aangegrepen. Los van of ze daar een opdracht voor kregen van de kerk of zo. Maar in principe is het ook een thema van de mensheid, het lijden en met name van de vrouw, van het kosmisch vrouwelijke en de onschuld daar gaat het om, dat die wordt vermoord door de mensen. Nou ja, ik was op het moment dat ik mijn Stabat Mater maakte ging ik zelf ook eigenlijk door een dergelijke vernietiging van heel veel waarden. Mijn galerie was opgeheven, mijn relatie, nou ja, alles was verschrikkelijk, maar ook vaak de onmacht die je meemaakte van  dingen die je  overkomen en waar je niks aan kon doen. En ook, en dat vind ik wel interessant nu ik dus in 2024 dit gedicht lees, dat je dan denkt wat ik daar zeg Transform my anger, my solitude en noem het op al die dingen in, in music, in songs en  dat ik dat ook echt gedaan heb. Met de hulp nogmaals van Stabat Mater oftewel The Cosmic Mother. De moeder in jou, het kosmisch vrouwelijke in jou, wat dan in feite geheeld is doordat zij natuurlijk nooit echt op die manier gebroken is, maar wel in onze menselijke beleving, dat met ons meemaakt. En zij is natuurlijk altijd de bron van voortdurende vernieuwing. Zij is natuurlijk gewoon het leven zelf en daarom is het zo bijzonder dat je dus ook bij jezelf merkt dat je dat helemaal doorleefd hebt die diepte, die universele pijn waar nu de hele wereld op dit moment doorheen gaat. We zijn geen spat veranderd en we blijven maar dat syndroom dat door macht of eigenlijk onmacht, wij elkaar vernietigen. Maar zolang we ons zelf niet verschonen en zelf niet die determination, die vastbeslotenheid hebben om ons leed, om onze eenzaamheid, om onze angsten om te zetten in de oorspronkelijke bedoeling, namelijk dat het leven uiteindelijk jou is gegeven en vreugdevol is, ook zelfs in moeilijke tijden, dan nog heb je wel het vermogen om het te ervaren en elke ervaring leidt jou tot wijsheid. Als je het inderdaad omzet. Nou en daarom vind ik het wel op dit moment. Nou ja, het zijn hele donkere tijden. Letterlijk hè. Dus we staan echt voor zoveel veranderingen zowel klimatologisch als politiek, als hoe mensen op dit moment met elkaar omgaan. En daarom is het denk ik extra belangrijk om vanuit je diepste gevoelens ook weer door te geven dat het wel degelijk mogelijk is om in de vreugde te blijven, ook al lijkt dat soms onmogelijk en bitter.

Ida: Ja Madama, er zijn inderdaad heel veel thema's die ook in dit gedicht naar voren komen. En daar wil ik toch even op teruggrijpen. Bijvoorbeeld wat ik heel belangrijk vind is 

Awaken our hearts
nothing can stop the stream
of your never-ending love
flowing into my dying soul
Stabat Mater 

Redeem me from fear
when thou art deep in here
I feel reborn and free
from the struggle of dualities
Stabat Materr

En dat is denk ik een heel belangrijk thema. Die strijd van de dualiteit. En wat je daar tegenover kan stellen. Wat je zelf ook wel eens hebt gezegd dat eenheidsbewustzijn. Kun je daar iets meer over vertellen?

Madama: Ja. Nou ja, je ziet, daarom ben ik blij dat ik het heb geschreven. En ik heb ook al die beelden erbij gemaakt. Ik heb het ook letterlijk gezongen. Dus ik zeg ook The Theatre of life. Ik heb er ook toneelstukken over gemaakt. Voor het Holland Festival nog toen met The Four Corners, waar we het ook al eerder in podcast over hebben gehad. Anger, Solitude. En al die vervreemding en waar je allemaal doorheen gaat. Waarin je letterlijk gecornered bent. Dus helemaal vastzit. En de enige manier uit, is dat je dus een bewustzijn hebt en dat heet als ik het even heel simpel uitleg, een verhoging van je frequenties. Verhoging van je aanwezigheid naar de Oorspronkelijke Eenheid en de Oorspronkelijke eenheid is een, ik zou ook weer zeggen, bewustzijn. Want anders weet ik niet hoe ik dat moet uitleggen, een ervaring, dat uiteindelijk de versplintering en de  separatie en de scheidingen die wij ervaren, in onszelf en buiten onszelf, dat dat toch uiteindelijk schijngestalten zijn van de oorspronkelijke eenheid van het leven. Maar dat is iets wat je in jezelf moet ervaren. En waarom kun je het ervaren? Omdat je uiteindelijk moet beseffen dat al jouw ervaringen, concepties dus afspiegelingen zijn van jouw bewustzijn. Dus you are a creator. Jij bent de schepper van al deze ervaringen. Dus als jij de Schepper bent, kun jij dus ook een relatie daarmee aangaan en bijvoorbeeld waar we het vorige keer over hebben gehad, geen identificatie met de situatie. Je kunt er dus naar kijken, want het is uiteindelijk een spiegel van een ervaring en een emotie, die jij dus moet of mag of zal of wil ervaren, maar die niet als het ware de wet van Meden en Perzen is. Het is een energie, hebben we al eerder over gehad. Alles is energie. En daarom kun je ook in eenheid denken. Omdat de bron der dingen is natuurlijk nooit, laat maar zeggen alles wat we om ons heen zien. Een stoel, een tafel, een lamp. De bron der dingen is puur, puur niets. En uit dat niets komt door middel van onze focus, komt er dus iets. En dat kan van een bloem zijn, het kan een wolk zijn en wij maken dan als mensen huizen en noem het op. De hele natuur is uiteindelijk een uitdrukking van leven en dat is het eenheidsbewustzijn. Dus het is niet zomaar een makkelijk ding van oh, eenheidsbewustzijn. Het is echt een heel diep, eigenlijk metafysisch begrip, dat alles uiteindelijk samenhangt, en dat weten we nu ook natuurwetenschappelijk. Alles is energie. Die energie wordt gevoed door bewustzijn en bewustzijn maakt met die energie de vorm. En dat is dus ook als wij dus verdriet ervaren, is dat iets. Een relatie van onze ziel, ons Zijn met de omgeving. Maar het verdriet op zich is niet iets. Dat is een dialoog als het ware wat wij aangaan en waar we ook weer een verhouding mee kunnen hebben. Dat we op een gegeven moment zeggen, nou is het genoeg of stop of ik ga nu naar de hogere frequentie en dat wat ik dan noem en waar het goddelijk vrouwelijke ook eigenlijk voor staat. Het kosmisch vrouwelijke staat voor leven, doorstroming, vreugde en overvloed.

Ida: Ja, dat zeg je inderdaad ook in het gedicht op een bepaalde manier. Je zegt 

We are one 
your pain is my pain
damage done to you
is damage done to ourselves 
Stabat Mater 

Forgive us, for we didn’t know
what we are doing
‘cause we don’t wanna know 
Stabat Mater

En dat is toch ook erg de kop in het zand steken wat je op dit moment ook ziet.

Madama: Ja, en onmacht hè? Want kijk, dat is ook wat men nu zegt. Vind ik wel een heel mooi woord. Je hebt aan de ene kant de shift, dus dat iedereen en principe humanity. Iedereen gaat naar een hogere frequentie. Nou als ik dus in ieder geval naar mezelf kijk vanaf 1989 tot nu, dan zeg ik ja. En ik ben maar een onderdeel van iedereen ik ben een mens, net als ieder ander mens. Dus ja, ik heb ook absoluut het vertrouwen dat een deel van ons mensen zegt nou jongens, enough is een enough maar een ander deel en dat noemen ze dan de split, vind ik ook wel interessant, heel grappig. Shift en Split, twee maal S maar dan een totale andere dimensie. Die blijft juist vasthouden aan die oude waarden van anger en separation en macht en dualiteit.  Er is geen eenheid, waar haal je het vandaan? Hoe haal je het in je bolle hoofd? Dus met andere woorden dat andere denken van alles is energie. Alles kun je veranderen en transformeren en dat is totaal niet de bedoeling. En die houden zich ook vast en dat is die we don't know en dat is ook op een bepaalde manier is er misschien nog een kern van waarheid ook. Want als jij niet weet dat your pain is my pain. Dus dat we verbonden zijn, dat je niet iemand iets aan kan doen, want je doet het uiteindelijk jezelf aan. En dat is een hele diepe aanname. Maar zodra je hem doorhebt ga je natuurlijk wel bewust worden van wat doe ik nou eigenlijk? En dat is echt de kwinkslag. Als je dat eenmaal doorhebt, dan ga je je leven veranderen. Maar als je het niet doorhebt, als je toch iedere keer buiten jezelf denkt in machtsstructuren en in controle, ja, dan inderdaad. They don’t know and maybe they never will know until the end of the days. I don't know. Zoiets.

Ida: Ja, want dat is natuurlijk inderdaad heel belangrijk dat je eigenlijk ziet van, het is niet buiten mezelf. Ik ben zelf degene die mijn leven creëert en toch ook te maken kan hebben met woede, verdriet, pijn, eenzaamheid, noem het maar op. Dat zeg je hier ook. Maar dat is ook denk ik heel belangrijk.

give me divine energy
to transform my
anger, sorrow, and solitude
in colours, music, songs and dance
to honour thy omnipresent
magnitude

.Ja, en als je nu geen kleur, muziek, liedjes en dans tot je beschikking hebt, hoe kan je dan die transformatie maken? Want bij jou is dat denk ik heel belangrijk toch vaak via de kunst gegaan. Maar ja, hoe? Hoe?

Madama: Nou ja, je hoeft het niet altijd zelf te maken natuurlijk. Kijk, voor mij inderdaad je zei al je bent een schepper, een creator. Het is ook zo. Dus je moet heel erg bewust zijn. In eerste plaats alles wat ik doe, wat ik zie, wat ik ben. Je bent dus niet een consumer, iemand die van buitenaf alles maar opeet. Maar als je het al hebt opgegeten, wat natuurlijk onvermijdelijk is, daar gaat het niet om wat doe je dan met het verteringsproces. Dus met andere woorden. Kijk, ik ben inderdaad iemand die ook nog letterlijk muziek maakt en gedichten maakt en van alles en nog wat schilderijen. Maar je kan ook geïnspireerd worden door een mooi boek wat al gemaakt is, door muziek zoals die Stabat Mater van Pergolesi  letterlijk dat was voor mij echt waanzinnig. En zo hebben we nog zoveel hele bijzondere muziek, klassiek en jazz en fado en flamenco. En waarop je dus kunt zeggen nou, ikzelf ben niet zo goed nog om te zingen, maar ik kan wel luisteren. En ik kan misschien wel meebrullen. Dus het gaat erom. De kern is eigenlijk dat jouw verdriet is een ervaring. Om maar een voorbeeld te noemen. Of jouw gevoel van eenzaamheid. Maar het is niet absoluut. Het is relatief. En wat is er relatief aan? Dat het uiteindelijk een energetische ervaring is waar jij, je zou zeggen als schepper van die ervaring iets mee kan doen. Wil je erin blijven? Prima. Wil je er een lied van maken? Doe het! Wil je er honderd jaar in blijven? Het mag. Er zijn geen regels voor. Maar heb je er absoluut genoeg van of op een gegeven moment dat je denkt nou, ik stik in dit soort dingen. Ik wil het anders, Ik wil eruit. Dan kan dat. En dat is vaak en zeker in deze tijd, dat vind ik het goeie van deze tijd ook wel, ondanks alle ellende die aan de ene kant is, is het wel zo, dat zoveel mensen eigenlijk in die transformatie zitten en beleven dat het sneller gaat. Ik merk ook met mijn coaching werk mensen die soms vijftien jaar bij een psycholoog lopen of wat dan ook. En als ik dan het perspectief stel waarin ze het kunnen veranderen en  ik ben vrij beeldend, dus dat kan ik dan heel mooi uitleggen. Zoals bijvoorbeeld doe dat schortje van dat schuldgevoel nou eens af. En dat iemand het oppakt. En dat ik dan dingen op een bepaalde manier duidelijk kan maken. Ten eerste omdat ik het voor mezelf natuurlijk duidelijk heb, maar ook dat het eigenlijk duidelijk is. Ook begrippen als schuld of verdriet, het zijn uiteindelijk, noem ik maar even dingen. Ja, heel oneerbiedig.  Het is niet een realiteit waar wij ons mee hoeven te identificeren. We hebben het. We kunnen het ervaren. We mogen ervan genieten en we mogen erom huilen. Maar uiteindelijk moet je er zelf een verhouding mee aangaan die jou dient in groei en in bewustzijn. En dat is dan weer het kosmisch vrouwelijke. Dat is het leven. Dat is het groei principe, het scheppende en het expanderende. En daarvoor zijn we op aarde.

Ida: Ja, Madama Het is heel boeiend en het is ook heel mooi. We hebben dus inderdaad die werken die jij al '89 gemaakt hebt, de Stabat Mater serie, dat zijn tekeningen met inkt. Prachtig! En je hebt het ook gezongen. En we gaan dus nu ook luisteren naar jouw vertolking van dit gedicht wat je net hebt voorgelezen tijdens een concert in Capella Almadama ergens in 1997, toen we daar elke zes weken concerten gaven. En ja, dat is een hele bijzondere vertolking.

Madama: Ja, en dit is ook weer de helende muziek die ik ook voor mensen kan maken. Dus een helende muziek voor mezelf, maar ook op aanvraag voor anderen. Waardoor je dus als het goed is bij je eigen diamanten, onvernietigbare kern kan, wil en mag komen.